مروری بر روش­های سم­زدایی مایکوتوکسین­ها در خوراک طیور...((توکسین بایندر))

مقدمه

مایکوتوکسین­ها متابولیت­های ثانویه قارچ­های رشته­ای هستند که باعث بروز واکنش­های مسمومیتی -مایکوتوکسیکوزیس - می­شوند. قارچ­های فوزاریوم، آسپرژیلوس، پنیسیلیوم، کلاویسپس و آلترناریا فروان­ترین قارچ­هایی هستند که این سموم را تولید می­کنند و غذای انسان و خوراک حیوانات را در طول دوره رشد گیاه در مزرعه و یا دوره انبارداری آلوده می­نمایند. یک قارچ می­تواند مایکوتوکسین­های متفاوتی تولید کند و این به معنی آن است که یک مایکوتوکسین می­تواند توسط قارچ­های متفاوتی تولید شود. قارچ­های رشته­ای در واکنش به شرایط تنش هم­چون گرما، سرما، انجماد، تغییرات یا محدودیت اکسیژن، مایکوتوکسین­ها را ترشح می­نمایند.

پراکنش جهانی و وسعت آلودگی در سرتاسر جهان نگرانی­های زیادی را در رابطه با این سموم ایجاد کرده است. به طوری­که طبق گزارش سازمان خواروبار جهانی بیش از 25 درصد مواد خوراکی در جهان آلوده به انواع این سموم هستند. به دلیل شرایط انبارداری نامناسب، آلودگی به این سموم در شرایط ایران بیش از میانگین جهانی است. نتایج چندین تحقیق داخلی آلودگی­های شدید خوراک­های ایران را به سموم مایکوتوکسینی تایید کرده است.

انواع مایکوتوکسین­ها

تا کنون بیش از 300 نوع مایکوتوکسین جداسازی شده­اند، اما تعداد سمومی که از لحاظ عملی در تغذیه حیوانات اهلی مورد توجه هستند محدود می­باشند و آنها را به شش دسته اصلی آفلاتوکسین­ها، تریکوتسن­ها، زیرالنون، اکراتوکسین­ها، فیومنیسین­ها و آلکالوییدهای ارگوت تقسیم بندی می­نمایند.

براساس پیشنهاد سازمان خوار و بار جهانی سطح آلودگی به مجموع آفلاتوکسین­ها (B1، B2، G1 و G2)در خوراک طیور نبایستی از 20 قسمت در بیلیون فراتر رود. در واقع حساسیت به سطح مجاز آفلاتوکسین­ها در خوراک طیور از این حقیقت ناشی می­شود که این سموم می­توانند با تغییر شکل شیمیایی وارد گوشت و تخم­مرغ شوند و خوراک انسان را آلوده نمایند. سازمان بین المللی تحقیقات سرطانشناسی، آفلاتوکسین­ها را جز دسته اول ترکیبات سرطانزا در انسان تقسیم بندی نموده­اند.

تریکوتسن ها را به دو دسته تریکوتسن­های گروه A (مانند T-2 toxin, Ht-2 toxin, DAS) و تریکوتسن­های گروه B (مانند DON, AcDON, NIV) تقسیم بندی می­نمایند. تریکوتسن­ها غالبا توسط گونه­های مختلف فوزاریوم­ها تولید می­شوند و تا کنون 170 سم تریکوتسنی شناخته شده است که در واقع خطرناک­ترین مایکوتوکسین­ها به لحاظ تاثیرات فیزیولوژیکی برروی طیور به حساب می­آیند. هم­چنین به دلیل دارا بودن ساختمان غیرقطبی، این مایکوتوکسین­ها توسط مایکوتوکسین بایندرها جذب نمی­شوند و حتما می بایستی از روش­های میکروبی برای تخریب آن­ها استفاده شود. تریکوتسن­ها از طریق اختلال در مکانیسم سنتز پروتئین، دامنه عوارض وسیعی از کاهش عملکرد سیستم ایمنی، اسهال، مشکلات گوارشی و زخم­های دهانی را به وجود می­آورند. غالبا قارچ­های رشته­ای این مایکوتوکسین­ها را در آخرین مرحله تحمل تنش تولید می­کنند و تولید آن­ها به صورت همزمان همراه با اثرات سینرژیستی بروز می­کند.

جدول 1. میزان حد مجاز تریکوتسن­ها در طیور گوشتی، تخمگذار و مادر براساس پیشنهاد سازمان خواروبار جهانی.

نوع سم تریکوتسنی	سطح مجاز در طیور گوشتی	سطح مجاز در طیور تخمگذار و مادر
DON	2 قسمت در میلیون	5 قسمت در میلیون
T2	4 / 0 قسمت در میلیون	1 قسمت در میلیون
DAS	4 / 0 قسمت در میلیون	5 / 0 قسمت در میلیون

زیرالنون به دلیل شباهت ساختمانی با هورمون استروژن یک مایکواستروژن محسوب شده و در سطوح پایین­تر از حد مجاز طیور تخم­گذار و مادر را دچار عوارض ناشی از سطوح غیرمتعارف استروژن هم چون کاهش تولید تخم­مرغ، مشکلات تولید مثلی و ناباروری تخم­مرغ در مرغ­ها و کاهش کیفیت اسپرم در خروس­ها می­نماید. این مایکوتوکسین اگرچه به عقیده بسیاری از توکسینولوژیست­ها در تعریف عمومی مایکوتوکسین­ها به دلیل عدم تاثیر آن بر مرگ و میر، قرار نمی­گیرد، اما تاثیرات بیولوژیک شدیدی برروی عملکرد تولید مثلی می­گذارد.

اکراتوکسین A توسط گونه­های قارچی آسپرژیلوس و پنیسیلیوم تولید می­شود و همچون آفلاتوکسین در داخل گوشت و تخم­مرغ قابل تشخیص است. مسمومیت به این سم باعث بروز مشکلات کلیوی و کاهش عملکرد سیستم ایمنی می­شود. میزان سطح مجاز این سم 5 / 0 قسمت در میلیون در طیور گوشتی، تخم­گذار و مادر تعیین شده است.

فیومننسین ها غالبا توسط قارچ­های فوزاریوم و آلترناریا تولید می­شوند و تاثیرات مخرب خود را برروی کبد و کلیه­ها می­گذارد. هم­چنین فیومننیسین­ها از طریق مهار سنتز اسفنگولیپیدها در سیستم عصبی سبب تحلیل میلین می­شوند. میزان سطح مجاز فیومننسین­ها در طیور گوشتی 50 قسمت در میلیون و در طیور مادر و تخمگذار 15 قسمت در میلیون است.

آلکالوییدهای ارگوت توسط گونه­های مختلف قارچ کلاویسپس تولید می­شوند که گونه­های بیماری­زای گیاهی به حساب می­آیند. این مایکوتوکسین­ها در قرون وسطی سبب بروز بیماری ارگوتیسم در انسان می­شده است. سموم ارگوتی شامل ارگومترین، ارگوسین، ارگوتامین و کلاوین­ها است و علایم ابتلا به آن شبیه قانقاریا می­باشد.

شکل 1. تاثیر مایکوتوکسین­های مختلف در طیور.

اثرات سینرژیستی مایکوتوکسین­ها در طیور

مقالات علمی متعددی در زمینه تاثیر هر یک از مایکوتوکسین­ها در گونه­های مختلف طیورمنتشر شده است، اما سوال اساسی این است که تاثیر ترکیبی این سموم به چه شکلی می­باشد؟ این سوال از این حقیقت ناشی می­شود که اغلب غلظت هر یک از مایکوتوکسین­ها برای کاهش تولید یا وقوع بیماری­ها در خوراک، کمتر از آن چیزی است که در مطالعات انجام شده، مورد استفاده قرار می­گیرد. در این زمینه تاثیرپذیری حیوانات از هر یک از سموم نسبت به تاثیرات بیش از یک نوع مایکوتوکسین می­تواند برابر با جمع دو اثر (افزایشی) و یا بیش­تر از مقدار محاسبه شده مجموع اثر آن­ها (سینرژیستی) و یا کمتر از پاسخ پیش بینی شده از هر یک از سموم به تنهایی (آنتاگونیستی) باشد.

بر این اساس هشدارهای فراوانی به پرورش دهندگان درمورد آلودگی همزمان خوراک با چندین مایکوتوکسین و پاسخ­هایی که در حیوانات مصرف کننده این خوراک ایجاد می­شود، داده می­شود. حضور انواع مختلف مایکوتوکسین­ها در خوراک ممکن است سبب ایجاد انواع تداخل­های سینرژیستی بین انواع مایکوتوکسین­ها گردد. اثرات سینرژیستی موقعی رخ می­دهد که ترکیب دو مایکوتوکسین بیشتر از اثر هر یک از آن­ها به تنهایی باشد (به عنوان نمونه 11=2+2).

تاثیرات سینرژیستی آفلاتوکسینB1  و اکراتوکسین A در مطالعات متعددی در طیور مورد بررسی قرار گرفته است. آفلاتوکسین B1 به عنوان یک سم کبدی و اکراتوکسین  Aبه عنوان یک سم عصبی بطور هم­زمان در جوجه­های گوشتی اثرات سینرژیستی ایجاد می­کنند. همچنین اثرات بیش­تری از مسمومیت عصبی حاصل از حضور هم­زمان این دو مایکوتوکسین و غلظت بالایی از اکراتوکسین A در کبد جوجه­های گوشتی نسبت به زمانی که فقط آلودگی به اکراتوکسین A وجود دارد نیز مشاهده می­شود. زمانی که خوراک جوجه­ها از یک روزگی تا 3 هفتگی دارای ترکیب سموم آفلاتوکسینی و اکراتوکسین A باشد، افزایش در وزن سنگدان و کلیه­ها و کاهش در وزن­گیری نسبت به زمانی که هر یک از این سموم به تنهایی در جیره وجود دارد مشاهده شده است. اثرات سینرژیستی آفلاتوکسین B1 با سم T-2 نیز مشاهده شده است. هر دو نوع سم، ساخت پروتئین­ها را با دو مکانیسم متفاوت تحت تاثیر قرار می­دهند که در نهایت سبب پاسخ سینرژیستی یکسانی می­شود. کاهش وزن در جوجه­های گوشتی 21 روزه در صورت حضور آفلاتوکسین 16 درصد، در آلودگی با DAS 11 درصد و در آلودگی همزمان با هر دو سم 36 درصد گزارش شده است که نشان دهنده اثرات سینرژیستی بین این دو سم است

روش­های سم­زدایی مایکوتوکسین­ها

برای از بین بردن تاثیرات مایکوتوکسین­ها در خوراک حیوانات اهلی از دو راه­کار استفاده می شود: 1) ترکیبات جذب کننده توکسین­ها یا توکسین بایندرها و 2) سم­زداهای بیولوژیکی یا دتوکسیفکاتورها.

از چند ترکیب به عنوان توکسین بایندر استفاده می­شود:

1. زغال فعال: جاذب آفلاتوکسین­ها، فیومننیسین­ها و اکراتوکسین­ها.

2. آلومینوسیلیکات­ها شامل زئولیت­ها، مونت موری لیئنت، کائولین، آلومینوسیلیکات های سدیم کلسیم هیدراته شده، که به طور اصلی آفلاتوکسین­ها را جذب می­کنند اما به مقدار کم­تر فیومننسین و اکراتوکسین را نیز جذب می­کنند.

3. دیواره سلولی مخمر که جاذب اکراتوکسین و زیرالنون است.

اما برای مایکوتوکسین­های کم­تر قابل جذب و یا غیرقابل جذب هم­چون تریکوتسن­ها، از سم­زدایی میکروبی استفاده می­شود. تا کنون به خوبی شناخته شده است که حلقه 12، 13-اپوکسید تریکوتسن­ها عامل فعالیت سمیت آن­هاست و احیای این حلقه توسط آنزیم­ها یا میکروب­های زنده سبب کاهش اثرات سمی آن­ها می­شود (شکل 1). اگرچه چندین میکروارگانیسم با فعالیت تجزیه مایکوتوکسین در گذشته جداسازی شده است، بایندر و همکاران (Binder et al 2001) اولین میکروب زنده را برای غیرفعال­سازی مایکوتوکسین­ها به عنوان یک افزودنی خوراکی تجاری توسعه دادند.

شکل 2. تغییر شکل زیستی (Biotransformation) تریکوتسن­ها به متابولیت­های غیرسمی.

یوباکتریوم سویه BBSH 797 یک باکتری با خاصیت غیرفعال سازی تریکوتسن­ها است (شکل 2). آزمایشات با استفاده از مدل آزمایشگاهی روده آشکار کرد که این میکروب در دستگاه گوارش حیوانات به خوبی عمل می­کند و بنابراین می­توان از آن به عنوان یک افزودنی خوراکی برای سم­زدایی تریکوتسن­ها در دستگاه گوارش استفاده کرد.

شکل 3. تصویر میکروگراف الکترونی از باکتری BBSH 797، جداسازی شده از محتویات شکمبه گاو، توسط تیم تحقیقاتی بایندر (وجه تسمیه BBSH از حروف ابتدای محققین Binder, Binder, Schatzmayr and Heidler) در جولای 1997 (برج 7 سال 97 که 797 را تشکیل می­دهد).

برای بررسی تاثیرات BBSH 797 بر عملکرد موجودات زنده، آزمایشاتی در دانشگاه دامپزشکی وین صورت گرفته است. نتایج معنی­داری (P<0.001) در توله خوک­هایی که با خوراک­های آلوده به 5 / 2 قسمت در میلیون DON مسموم شده بودند، بدست آمد. بعد از 45 روز حیواناتی که با خوراک آلوده تغذیه شده بودند، تنها 4 / 16 کیلوگرم وزن داشتند (با بازده خوراک 0 / 2) در حالی­که گروه­هایی که خوراک آلوده را به همراه سطوح مختلف BBSH 797 دریافت کرده بودند 3 / 22 و 6 / 23 کیلوگرم وزن داشتند (بازده خوراک 6 / 1). در آزمایشات برروی جوجه­های گوشتی (5 / 10 قسمت در میلیون DON، 2 / 0 قسمت در میلیون AcDON) افزودن BBSH 797 میزان مرگ و میر را از 4 / 19 به 5 / 5 درصد کاهش داد و یک تاثیر معنی­داری بر وزن حیوانات داشت.

ترکیب جاذب­ها و سم­زداهای بیولوژیکی- تنها راه برای موفقیت

تیم­های تحقیقی در حال بررسی این موضوع هستند که ترکیب روش استفاده از جاذب­ها و تغییر شکل زیستی را به صورت یک روش موثر علیه مایکوتوکسین­ها در خوراک­های آلوده در غالب یک محصول تجاری معرفی نمایند. در این خصوص محصول "مایکوفیکس پلاس" به عنوان یک محصول با دارا بودن سه مکانیسم اثر آخرین دستاورد تحقیقات بشر برروی ترکیبات سم­زدای مایکوتوکسین­هاست. در اولین مکانیسم از تغییر شکل زیستی سموم توسط باکتری BBSH 797 و آنزیم استراز برای سم­زدایی به ترتیب تریکوتسن­ها و زیرالنون استفاده شده است. با بهره­گیری از جاذب­های معدنی اجازه جذب به سموم قطبی در دستگاه گوارش داده نمی­شود. هم­چنین استفاده از دو ترکیب عصاره گیاه خار مریم، به عنوان محافظ بافت کبد، پانکراس و کلیه و عصاره جلبک دریایی به عنوان تقویت کننده و تحریک کننده سیستم ایمنی و افزایش دهنده پاسخ های ایمنی طبیعی بدن، این توان را به حیوان می دهند تا به مبارزه با آثار زیانبار مایکوتوکسین­ها در بدن بپردازد.

منبع:ITP

ردپای بنگاهی خصولتی در «نابودی» صنایع مرغ کشور ....کسی از سوراخی که بازار مرغ گزیده شد خبر ندارد

آخر پاییز امسال که مرغداران و فعالان این صنعت، جوجه‌های خود را می‌شمردند، با کلی جوجه اضافه بر انتظار خود مواجه شدند که از طنز روزگار و منطق بازار، به هیچ‌وجه از این 65هزار جوجه اضافه خوشحال نشدند.

. قیمت گوشت مرغ در بازار ایران به گزارش بانک مرکزی در روزهای پایانی پاییز 0.5‌درصد کاهش یافته بود که باعث شده فعالان این صنعت در تلویزیون کشور با آب‌وتاب بسیار خبر از نابودی صنعت مرغداری بدهند. هرچند که در این میان مصرف‌کنندگان خوشحال بودند ولی تولیدکننده‌ها سودی که پیش‌بینی کرده بودند را درحال نابودی می‌دیدند. دلیل این بی‌نظمی، تولید مازاد بر نیاز یا تقاضا اعلام شد که به گفته منابع آگاه به «تعادل»، توسط یکی از تولیدکننده‌های اصلی خصولتی صورت گرفت اما ظاهرا سازمان‌های درگیر در این ماجرا هم مات و مبهوت مانده‌اند که این شرکت با کدام برنامه و نیازسنجی و از چه راهی دست به تولید مازاد بر نیاز در بازاری زده است که از سال 77، تقریبا توسط بخش خصوصی اداره می‌شد. گوشت مرغی که در قفسه‌های فروشگاه‌ها به صورت بسته‌بندی یا باز در قصابی‌ها فروخته می‌شود، راه پرفراز و نشیبی را طی کرده‌اند؛ نخستین حلقه از این زنجیره را مانند هر موجود زنده دیگری، اجداد آنها شکل می‌دهد. چهار نژاد اصلی یا اجداد مرغ که در ایران رایج است، ‌نژادهای راس، ‌کاب، ‌آربراکر و هوبارد است که به گزارش معاونت پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک، دو نژاد اول 99‌درصد بازار ایران را تغذیه می‌کنند که اتفاقا نژاد راس را همان شرکتی وارد می‌کند که به یکی از نهادهای عمومی کشور تعلق دارد. این چهار نژاد که با هزینه‌های بالایی از کشورهای دارای آنها خریداری می‌شود ریشه صنعت مرغداری ایران را شکل می‌دهد. اجدادی که این شرکت‌ها وارد می‌کنند حلقه اول زنجیره صنعت مرغداری است که حلقه بعدی را با جوجه‌های یک‌روزه خود شکل می‌دهند. این جوجه‌ها به 450 شرکت مادر فروخته می‌شود. اگر شرکت‌های دارای اجداد، ماهانه 850هزار جوجه یک‌روزه به شرکت‌های مادر بدهد، ‌در نهایت 90-85میلیون قطعه در مرغداری‌های گوشتی کشور و در بازار مرغ کشور خواهیم داشت. دلیل سلطه نژاد راس بر بازار مصرفی گوشت مرغ کشور نیز بیشتر به عادت غذایی و ذائقه ایرانی‌ها باز می‌گردد که ظاهرا انجمن‌ها و اتحادیه‌های درگیر در تلاش هستند تا ذائقه مردم را تغییر دهند. در چنین شرایطی عمده مرغداری‌های کشور که حلقه بعدی این زنجیره را می‌سازند، همواره صف‌های طویلی برای گرفتن جوجه‌های یک‌روزه این نژاد جلوی درهای این شرکت بستند. رفت و برگشت دولت دردسر بازار کنونی مرغ که باعث شد نمایندگان این صنعت در تلویزیون رسمی کشور مرثیه سر بدهند و از بدبخت یا نابود شدن صنعت مرغداری کشور ناله کنند، ناشی از کاهش قیمت این محصول به‌دنبال ورود 60هزار قطعه مرغ اجدادی اضافه بر نیاز به بازار است. به گفته منابع آگاهی که با «تعادل» گفت‌وگو کردند و خواستند نامشان فاش نشود، این 65هزار قطعه یک‌سال‌ونیم پیش توسط شرکتی شبه‌دولتی وارد ایران شده که این قطعات امسال وارد بازار گوشت مرغ کشور شده و قیمت‌ها را شکسته است. در چنین شرایطی که فعالان صنعت مرغ خود را در معرض نابودی خواندند، دولت که ظاهرا از سال 77 به‌طور کلی از صنعت مرغ خارج شده بود و سکان را به بخش خصوصی سپرده بود، ‌دوباره دست پدری خود را بر سر این بازار کشید و قیمت گوشت مرغ را 500 تومان بالاتر برد؛ ترمیم مختصری بر دردی با دامنه‌یی وسیع. در این میان کسی یا سازمانی از بخش‌های متولی هم خبر از نحوه ورود این 65هزار قطعه اضافی به بازار کشور ندارد. به‌گفته برخی فعالان این صنعت، سازمان‌هایی مانند گمرک و وزارت جهاد کشاورزی که با این صنعت درباره این معضل در تعامل بوده‌اند، به هیچ سند و مدرکی از مبادی ورودی این قطعات و نحوه ورود آنها به کشور دست نیافته‌اند. با این حال شرکت عرضه‌کننده این مرغ‌های اضافه، افزایش بهره وری را دلیل عرضه بیش از حد خود اعلام کرده‌اند که این مساله هم در گفت‌وگو با دامپزشکان و مرغداران باسابقه کشور رد شد. اساسا افزایش تولید با این سرعت امکان‌پذیر نیست. نوسان با صنایع راهبردی ما آشناست این افت‌وخیز و نوسان در این صنعت راهبردی کشور پدیده تازه‌یی نیست؛ ‌در ماه‌های آخر سال90 که ارزش پول ملی سقوط آزاد می‌کرد و این سقوط گریبان اقتصاد کشور در بخش‌های مختلف صنعت را می‌فشرد، واردکننده‌های نهاده‌های دامی که در میان آنها برخی از واردکننده‌های بزرگ و پرحرف و حدیث نیز وجود دارد، از بازار خارج شدند یا دست‌کم این طور اعلام کردند. در نتیجه این حرکت تامین‌کننده‌های مواد اولیه صنعت مرغداری کشور و کافی نبودن ذخایر نهاده‌ها، ‌تولید به‌شدت کاهش یافت و در نتیجه آن، افزایش قیمت ‌از تیر سال91 به گوشت مرغ نیز سرایت کرد. این مساله در گزارش راهبردی معاونت پژوهش‌های اقتصادی مرکز تحقیقات استراتژیک به‌عنوان یکی از چالش‌های این صنعت آمده است. براساس آنچه مصطفی سیدمصطفوی در این گزارش ارایه کرده، قیمت نهاده ذرت که 60‌درصد غذای طیور را تشکیل می‌دهد در سال90 نسبت به سال قیمت 64‌درصد افزایش یافت. قیمت ذرت هم 14‌درصد افزایش یافت. این درحالی است که این صنعت از صنایع سرمایه بر کشور محسوب می‌شود و براساس آنچه این گزارش در سال 91 اعلام کرده است، بیش از 50هزارمیلیارد دلار تنها سرمایه‌گذاری ثابت و حدود 60میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در گردش در این صنعت انجام شده است. همچنین از محل تولیدات مرغداری‌ها نیز 2میلیارد دلار صرفه جویی ارزی در کشور رخ داده هرچند که سهم این صنعت در تولید ناخالص ملی حدود 1.2‌درصد و بسیار اندک است. نوع سرمایه‌گذاری ارزش دلاری سرمایه‌گذاری ثابت در صنعت مرغداری بیش از 50هزارمیلیارد دلار سرمایه‌گذاری در گردش صنعت مرغداری حدود 60هزارمیلیارد دلار ازرش تولیدات صنعت مرغداری به قیمت‌های جهانی 4.5میلیارد دلار ارز مصرفی برای صنعت مرغداری به قیمت روز جهانی 2.5میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی از بات تولیدات مرغداری 2میلیارد دلار تجارت خارجی‌ منتفی است حالا که تولید مازاد صورت گرفته و نمی‌توان گوشت مرغ اضافی را معدوم کرد، نخستین راهکار اقتصادی صادرات است. نخستین کشوری هم که در چنین شرایطی به ذهن هر تولیدکننده و صادرکننده‌یی می‌رسد، روسیه است. اما مرغ‌هایی که باب طبع ایرانی‌ها تولید می‌شود باب طبع روس‌ها نبود. اروپایی‌ها هم مرغ‌های چاق و چله ایران را تایید نکردند و ترجیح دادند از کشورهای دیگری که مرغ‌های سبک‌تر و به عبارت دقیق‌تر کم‌چربی‌ترند تهیه کنند. با این وصف، فعلا در صادرات بسته شد. اما از طرف دیگر، در روزهای گذشته خبر رسید که ۷۵۰ تن مرغ آلوده از کشور ترکیه وارد کشور شده است که این خبر ضمن اینکه به تایید مسوولان کشور رسید، دستور امحا و نابودی آن نیز صادر شد. علاوه بر اینکه در شرایط بازاری که مازاد تولید دارد و قیمت‌های شکننده‌اند چرا باید واردات صورت گیرد، سوال دیگری که اینجا مطرح می‌شود این است که چرا این میزان در آمار گمرک ثبت نشده؟ کشورهای صادرکننده گوشت مرغ به ترتیب کشور میزان صادرات امریکا 3.8‌میلیون تن برزیل 3.7‌میلیون تن چین یک‌میلیون تن اتحادیه اروپا یک‌میلیون تن تایلند 600هزار تن هندوستان 500هزار تن ترکیه 100هزار تن کشورهای واردکننده گوشت مرغ کشور میزان واردات روسیه 1.2‌میلیون تن ژاپن 700هزار تن عربستان سعودی 500هزار تن اتحادیه اروپا 400هزار تن مکزیک 400هزار تن هنگ‌کنگ 240هزار تن امارات متحده عربی 200هزار تن
منبع: قطره

انجام ۱۸هزار آزمایش آنفلونزای فوق حاد پرندگان در کشور

سمنان - رئیس سازمان دامپزشکی در مورد بیماری آنفلونزای فوق حاد پرندگان گفت: تا کنون ۱۸ هزار نمونه برداری برای شناسایی این بیماری انجام شده که هیچ موردی ابتلایی گزارش نشده است.

 به گزارش خبرنگار مهر، مهدی خلج صبح پنجشنبه در گفتگو با خبرنگاران در محل اداره کل دامپزشکی استان سمنان با بیان اینکه تب برفکی بیماری بومی خاورمیانه است، ادامه داد: ورود دام زنده از آسیای میانه اکنون متوقف شده و ورود دام زنده به ویژه از مرزهای شرقی کشور نیز ممنوع است.

وی با اشاره به اینکه استانهای خراسان رضوی، گلستان و قم استانهای دارای شیوع بیماری تب برفکی هستند اظهارداشت: در استان خراسان رضوی این بیماری کنترل شده و در استانهای دیگر نیز در حال تکمیل مراحل واکسیناسیون و فعالتر کردن فرآیند قرنطینه هستیم.

رعایت الزامات ساختاری و تجهیزات برای صادرکنندگان مرغ

رئیس سازمان دامپزشکی با تاکید بر اینکه کشتارگاه هایی اجازه صادرات گوشت مرغ به کشورهای همسایه دارند که از این سازمان کد آی. آر دریافت کرده باشند، افزود: کشتارگاه هایی کد آی. آر از دامپزشکی دریافت می کنند که الزامات بهداشتی، خصوصیات تعیین شده سلامت محصولات و نظام نامه تعریف شده را رعایت کرده باشند.

خلج اظهار داشت: رعایت الزامات ساختاری و تجهیزات و مواردی مانند نوع برچسب، بسته بندی و نوع حمل برای محصولات صادراتی اهمیت ویژه دارد که باید مورد توجه تولیدکنندگانی که قصد صادرات مرغ دارند قرار گیرد.

وی اضافه کرد: نظام نامه و مقررات ویژه برای تخم مرغ صادراتی نیز به زودی در کشور اعلام می شود.

۱۸ شرکت شیلات ایران توسط روسیه مورد تایید قرار گرفته است

رئیس سازمان دامپزشکی همچنین از صدور ۵۰ هزار تن گوشت مرغ در سالجاری به کشورهای همسایه خبر داد و گفت: سالانه دو میلیون تن گوشت مرغ در کشور تولید می شود که ایران از این لحاظ رتبه ششم جهان و رتبه سوم آسیا را دارد.

خلج با اشاره به همکاریهای متقابل دامپزشکی ایران و روسیه برای صدور گوشت مرغ و آبزیان به این کشور، خاطرنشان کرد: مسئولان دامپزشکی روسیه از صنعت آبزی پروری، مراکز لبنی، کشتارگاه های صنعتی طیور، مراکز زنجیره ای تولید طیور و مجتمع های بزرگ گاوداری ایران بازدید داشته اند.

وی تصریح کرد: از ۱۹ شرکت فرآورده های محصولات شیلات ایران که به روسیه معرفی شده است، ۱۸ شرکت توسط این کشور مورد تایید قرار گرفته است تا صادرات از طریق این شرکتها به روسیه انجام شود.

تولید ۱۷ قلم داروی دامی به علت داشتن بیش از حد مجاز فلزات سنگین متوقف شد

رئیس سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به نظارت ویژه این سازمان بر تولید داروهای دامپزشکی افزود: محصولات ۱۷ کارخانه تولید مواد مکمل معدنی آزمایش شد که تولید ۱۷ قلم از محصولات آنها به علت داشتن بیش از حد مجاز فلزات سنگین متوقف شد و تولید هفت قلم دارویی اصلاح شد.

 خلج روز پنجشنبه از واحدهای تولیدی داروهای دامپزشکی استان سمنان که ۴۵ درصد از داروهای دامی کشور را تامین می کنند، بازدید کرد.

رشد 18 درصدی جوجه یکروزه گوشتی در مازندران

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران گفت: در 8 ماهه نخست امسال بیش از 307 میلیون قطعه جوجه یکروزه گوشتی توسط کارخانه‌های جوجه کشی استان تولید شده که رشد 18.5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است.

 علیرضا عطایی نژاد در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران‌(ایسنا)، منطقه مازندران، اظهار کرد: سلامتی انسان‌ها در گرو نظام‌های غذایی سالم، پایدار و کارآمد بوده، به طوری که امروزه مواد غذایی پروتئینی به خصوص منابع حیوانی آن، اهمیت زیادی در زنجیره غذایی بشر دارد.

وی ادامه داد: گوشت مرغ به دلیل دوره کوتاه بازگشت سرمایه، افزایش تولید در واحد سطح، کیفیت بالای گوشت مرغ از نظر درصد کلسترول کمتر، پروتئین بیشتر، قابلیت هضم بالاتر و نیز قیمت مناسب آن بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران افزود: در حال حاضر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه فعالیت‌های گسترده‌ای را جهت گسترش صنعت تولید گوشت مرغ انجام داده و به دنبال توسعه کمی و کیفی این صنعت هستند.

عطایی نژاد تصریح کرد: کشور ما نیز یکی از تولید‌کنندگان برتر صنعت طیور در منطقه بوده که با سیر صعودی در حال گسترش کیفیت و کمیت محصولات تولیدی این صنعت است.

وی با بیان اینکه در 8 ماهه نخست امسال بیش از 307 میلیون قطعه جوجه یکروزه گوشتی توسط کارخانه‌های جوجه کشی استان تولید شده که رشد 18.5 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشته است، گفت: از این مقدار 191.1 میلیون قطعه مربوط به عملکرد مزارع مرغ مادر گوشتی استان بوده که منجر به جوجه ریزی حدود 72.24 میلیون قطعه جوجه یکروزه در مزارع مرغ گوشتی استان شده و مابقی به سایر استان‌های کشور صادر شده است.

معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی مازندران یادآور شد: تولید جوجه مزارع مرغ مادر گوشتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 2.2 درصدی داشته است.

عطایی نژاد ادامه داد: جوجه ریزی در واحدهای مرغ گوشتی استان، تولید 136 هزار تن گوشت مرغ آماده پخت را به دنبال داشته که علاوه بر تامین نیاز شهروندان استان، 63.3 درصد کل تولید گوشت مرغ به سایر استان‌ها بویژه استان تهران ارسال شده است.

بررسی اشتباهات مدیریتی رایج در خطوط تولید محصولات طیور

با اندکی توجه و دقت به طور حتم، درخواهید یافت که در مدیریت مراحل مختلف تولید در صنعت طیور، شرایط مختلفی روی می دهد . این درحالیست که برخی از این شرایط یاد شده به کاهش تولید می انجامد . 

به طور حتم ، اشتباه در مدیریت مناطق بحرانی و همچنین کارگران از تجربیات بد و گاها تلخ هر مزرعه داری است . توجه داشته باشید که چنین اشتباهاتی سبب زیانهای مادی فراوانی شده و میزان سرمایه در گردش را نیز افزایش می دهند . 

طراحی تجهیزات موجود در خط تولید ، با نگاهی به آینده از فاکتورهای کلیدی موفقیت در تولید خواهد بود . در واقع ، آینده نگری در تامین تجهیزات خطوط تولیدی از اهمیت ویژه ایی برخوردار است . به طور مثال ، در هنگام برآورد میزان فضای مورد نیاز برای پرورش تعدادی طیور گوشتی ، بایستی با دیدی آینده نگر ، احتمال افزایش ظرفیت تولید مزرعه را نیز مدنظر قرار دهید . 

این در حالیست که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان موفق ، ظرفیتهای یاد شده یا تجهیزات اضافی فراهم شده را بایستی از سایر فضاها یا تجهیزات در حال استفاده جدا ساخت . منظور از این نوع جداسازی ، جداسازی فیزیکی میباشد . دلیل این امر نیز صرفه جویی در هزینه نگهداری آنها میباشد . در واقع ، اگر شما از این تجهیزات یا فضاها در جهت تولید بیشتر استفاده نمیکنید ، نبایستی هزینه اضافی را بابت اقداماتی چون ضدعفونی و سرویس این تجهیزات پرداخت نمائید . 

تجهیزات : 

در هنگام نصب و آماده سازی تجهیزات تولید و پردازش شرکت خود ، بایستی نکاتی را مد نظر قرار دهید . بطور حتم ، رعایت نکاتی از این دست ، در افزایش میزان تولید شما موثر واقع خواهند شد . این در حالیست که انتخاب ظرفیت تولید تجهیزات مورد استفاده از اهمیت ویژه ایی برخوردار است . از سوی دیگر ، میزان مناسب سرمایه گذاری در امر تولید نیز از سایر مواردی است که بایستی مورد توجه تولیدکنندگان قرار گیرد .

به طور حتم ، تولیدکنندگان ، قبل خریداری تجهیزات تولید و صرف هزینه های مادی ، نیازمند تحقیقات در میان تولیدات مختلف موجود در بازار خواهند بود .  ضرورت چنین اقداماتی بر هیچ کس پوشیده نیست  . اما نکته مهم در این میان ، منبع تحقیقات میباشد . نکته کلیدی در چنین تحقیقاتی ، بهره گیری از تجربیات همکارانتان در استفاده از چنین محصولاتی میباشد . به طور حتم ، مشورت با سایر همکارانتان شما را از کیفیت این قبیل محصولات مطمئن خواهد ساخت .

از سوی دیگر ، خدمات پس از فروش چنین محصولاتی اهمیت ویژه ایی خواهد داشت . شما بایستی قبل از تهیه این قبیل محصولات و تولیدات ، از نحوه تهیه لوازم یدکی آنها اطمینان کافی را حاصل نمائید .

تحویل فوری چنین محصولاتی بدان معناست که سرمایه شما ، مدت زمان زیادی در این شرکتها باقی نمانده و شما را به تولید نزدیکتر خواهید بود .

اما در هنگام انتخاب چنین محصولاتی ، نکات ظریف دیگری را نیز بایستی مد نظر قرار دهید . یکی از این نکات ، آرگونومیک بودن چنین تولیداتی است . در واقع ، این محصولات بایستی برای افراد مختلف قابل تنظیم باشد . این قبیل تنظیمات شما را در جهت تولید محصولی بهتر یاری خواهد کرد . عدم توجه کافی به این نکته در هنگام انتخاب محصولاتی از این دست ، سبب کاهش سرعت تولید شده و زیانهای مالی سنگینی را در دراز مدت بر شما تحمیل خواهد ساخت .

در هنگام خرید محصولات ، شما انتخابهای بسیاری را پیش روی خواهید داشت . این نکته مهم را مد نظر قرار دهید که انتخاب محصولات بر اساس نوع خط تولید طراحی شده از اهمیت ویژه ایی برخوردار است . اشتباه در انتخاب این قبیل تجهیزات ، به طور حتم سبب زیانهای مالی فراوانی خواهد شد .

از سویی ، منبع تامین برق را نیز بایستی مد نظر قرار داد . در حال حاضر ، روشهای مختلفی برای تامین برق مورد نیاز خطوط تولید بکار می روند . بطور حتم ، برخی محصولات با انواعی از روشهای تامین قدرت در شرکتهای تولیدی همخوانی نداشته و با یکدیگر سازگار نیستند که بایستی مورد توجه قرار گیرد .

کارمندان :

توجه داشته باشید که برنامه های مدیریتی مناسب و کارا ، تنها شامل طراحی مناسب خطوط تولید و انتخاب تجهیزات کارا نبوده و فاکتورهای مهم دیگری نیز بر آن موثر میباشند . طراحی وظایف کارمندان ، از مواردی است که اغلب اوقات مورد توجه قرار نمی گیرد . این درحالیست که مورد یاد شده ، تاثیر بسیار مهمی بر روند سودآوری خطوط تولیدی خواهد داشت .

زمانیکه با کارمندانی تازه کار و کم تجربه در یک خط تولید مواجه میشوید ، بایستی در جهت تسلط آنها به کارهای محوله بکوشید . دلیل این امر نیز ، تاثیر مهم کارمندان باتجربه بر روند سودآوری خطوط تولیدی میباشد . این نکته را به خاطر داشته باشید که بطور حتم ، تسلط این افراد روندی طولانی و مشکل خواهد داشت .

بر اساس پیشنهادات مدیران موفق صنایع گوناگون ، در قرن 21 ، آموزش مناسب نیروهای کار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است . پیشنهاد آن است که شرکتهای تولیدی ، هزینه هایی را به منظور آموزش نیروهای کار خود اختصاص دهند . بر اساس تحقیقات صورت پذیرفته ، برگزاری دوره های آموزشی در محل کار ، از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است . استفاده از پوسترها و تذکرات شفاهی از سایر روشهایی است که میتوان مد نظر قرار داد .

این در حالیست که اکثر مدیران برنامه ریزی ، توانایی ارائه برنامه های خود را در قالبهای یاد شده ندارند . چنین مدیرانی دلیل عدم ارائه چنین برنامه هایی را فشارهای کاری می دانند . اما بایستی توجه داشت که رعایت نکردن چنین نکاتی ، سبب عدم شناخت مناسب نیروهای کار توسط آنها شده و در روند تولید ، تاثیر بدی را خواهد گذارد .

نگاه برخی از مدیران خطوط تولیدی ، به کارگران ، نگاه به افراد عادی است . بطور حتم ، چنین مدیرانی خدمات صادقانه کارگران خود را از دست خواهند داد . نکته یاد شده نیز در کیفیت محصول ارائه شده موثر خواهد بود . 

توجه داشته باشید که اغلب روابط در زندگی روزمره ، بصورت دوجانبه است . نیروی کار تحت اختیار شما ، در صورتی کاملا به وظایف خود متعهد میباشند که از دغدغه های شغلی و فکری مختلف رها باشند . در واقع ، مواردی چون تغذیه مناسب و مرفه بودن کارگران در هنگام کار ، از اساسی ترین کلیدهای کنترل ، مدیریت و آموزش آنهاست .

این درحالیست که مدیران ، بایستی از توجه بیش از اندازه به افراد خاص در محیط کاری ، اجتناب نمایند زیرا سبب رنجش سایرین خواهد شد . از نکات بسیار مهم ، حضور قاطع مدیران در محیطهای کاری است . اما توجه داشته باشید که چنین رفتارهایی بایستی منحصر به مدیران باشد . از سوی دیگر ، اعطای امتیازهای خاص به برخی از کارمندان یا کارگران ، سبب تحریک کل تیم تولیدی شده و اثراتی چون کاهش تولید و کیفیت را به دنبال خواهد داشت .

از نکات بسیار مهم در خطوط تولیدی ، تخصصی نمودن اعمال مختلف است . این نکته قویا پیشنهاد میشود که از محول ساختن وظایف مختلف به کارمندان یا کارگران اجتناب نمایئد . در صورت اجرای چنین برنامه ایی ، وظایف مدنظر شما ، با بالاترین کیفیت و در کمترین زمان ممکن ، انجام خواهند شد .

در انتها این نکته را یادآور می شوم که مدیریت ضعیف در خطوط تولیدی های مختلف صنعت طیور ، اثرات بسیار مخربی را در پی خواهد داشت . نتایج چنین اثراتی ، گاهی اوقات در کوتاه مدت و گاهی نیز در دراز مدت مشخص خواهند شد . این در حالیست که توجه به نکات کلیدی یاد شده در این نوشته ، تفاوتی فاحش را در کاهش زیانهای مالی داشته و سبب سودآور شدن فعالیتهای مدیران خواهد شد.

منبع:پیک دامپرور